سیدجمال الدین ترابی طباطبایی ـ سکه شناس برجسته معاصر در ششم جمادی الاول ???? هجری قمری مطابق با پنجم اردیبهشت ???? خورشیدی در محله مهاد مهین تبریز متولد شد. شهرت جهانی استاد ترابی در مورد علم سکه شناسی را نامه هایی که از دانشمندان و موزه های معتبر جهان نظیر دکتر جرج مایلز ریاست موزه نیویورک، والتر هینتس، برت فراگنر، اینگرکریر، هاری فلدمن و گوتفرید هرمان از سکه شناسان معروف جهان به وی نوشته و درخواست کمک برای خواندن و مشخص نمودن زمان برخی سکه های ایرانی و اسلامی را نموده و یا از وی کتاب و تحقیقاتش را خواسته اند، تأیید می کند. کتاب سکه های آق قویونلو و مبنای وحدت حکومت صفویه در ایران چاپ ???? وی به عنوان کتاب سال معرفی شده و جایزه بهترین کتاب سال را به خود اختصاص داده است.

گروه : علوم انسانی
رشته : باستان شناسی
 گرایش : سکه شناسی
 والدین و انساب : سیدجمال الدین ترابی طباطبایی اولاد میرزا محمدرضی الحسنی الحسینی است که ریشه و اصل کمالات استاد، برگرفته از خاندان پاک نبوی است که نسبت طاهرشان با سی و سه پشت به کریم اهل بیت ـ حضرت امام حسن مجتبی (ع) ـ می رسد و بدیهی است که نشوونما در محیطی پاک و در دامان سلاله پیامبر، دوران کودکی و نوجوانی و جوانی ایشان را مشحون از سیادت و متانت و معنویت ساخته است و با همین پرورش مفید و روحیه ای شاداب بود که در شوق تحصیل و تدریس، روی به مدرسه و دانشگاه نهاد تا هرچه بیشتر بر اطلاعات خود بیفزاید و خود را برای فعالیت های سترگ در جهت خدمت به ایران و جهان آماده نماید.

تحصیلات رسمی و حرفه ای : تحصیلات ابتدایی را در دبستان تمدن و متوسطه را در دبیرستان های رشدیه و فردوس تبریز به پایان برد و سپس در رشته تاریخ و جغرافیا و علوم تربیتی در دانشسرای عالی تهران مشغول به تحصیل شد و همزمان با رتبه یک دبیری به استخدام وزارت فرهنگ (وزارت آموزش و پرورش) درآمد.

استادان و مربیان : ترابی طباطبایی در شاخه های مختلف درخت پربار علم از محضر اساتیدی خوشه چینی کرده که هر کدام مانند ستاره درخشانی در آسمان علم و فرهنگ می درخشند که از جمله این اساتید عباس اقبال آشتیانی، نصرالله فلسفی، علی اکبر بینا، وحیدالملک شیبانی، مجیر شیبانی، احمد مستوفی، محمد معین، پرویز ناتل خانلری، مسعود خان کیهان و محمدباقر هوشیار را می توان نام برد.

مشاغل و سمتهای مورد تصدی : ترابی طباطبایی در سال ???? مأمور تشکیل و تدوین موزه آذربایجان شد و تا سال ???? به عنوان رئیس موزه مشغول به خدمت بود. از آن سال در دانشسرای مقدماتی پسران و دختران و دبیرستان دهخدا و ایراندخت تبریز به تدریس پرداخت. در سال ???? به وزارت فرهنگ و هنر منتقل و تصدی موزه آذربایجان را به عهده گرفت. تا سال ???? رئیس موزه بود و از آن سال تا ???? ریاست اداره باستان شناسی و فرهنگ عامه آذربایجان شرقی را بر عهده داشت و در این سال با شغل سازمانی کارشناس آثار باستانی و فرهنگ عامه بازنشسته شد.

 فعالیتهای آموزشی : ترابی طباطبایی بعد از اتمام تحصیل در ساوه و دامغان مشغول تدریس گردید. سپس به تبریز منتقل و به تدریس علوم اجتماعی و تعلیم رسم فنی، زبان فرانسه و کارهای دستی پرداخت. از سال 1340 در دانشسرای مقدماتی پسران و دختران و دبیرستان دهخدا و ایراندخت تبریز به تدریس پرداخت. استاد ترابی که در گروه تاریخ دانشگاه تبریز چند سالی سکه شناسی تدریس کرده،
 در مورد انتقال تجربه های ارزشمند خود در باب سکه شناسی، خط شناسی و کتیبه خوانی می گوید: «عقیده بر این دارم که اندوخته علمی و معنوی را نبایستی به گور برد.» وی همواره می نویسد و همیشه به دنبال مطلب و مأخذ و هدفی است و تا به نتیجه نرسیده، دست از تحقیق و پژوهش بر نمی دارد.

سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : دوره بازنشستگی استاد ترابی طباطبایی به منزله شروع کار بیشتر برای وی تلقی شده و بعد از بازنشستگی اقدام به جمع آوری و تدوین آثار علمی و تحقیقاتی خود و چاپ آنها به صورت کتب و مقالات متعدد نموده است.

جوائز و نشانها : کتاب سکه های آق قویونلو و مبنای وحدت حکومت صفویه در ایران چاپ ???? وی به عنوان کتاب سال معرفی شده و جایزه بهترین کتاب سال را به خود اختصاص داده است.

 آثار : آثار باستانی آذربایجان ویژگی اثر : چاپ 2 رسم الخط ایغوری و سیری در سکه شناسی ویژگی اثر : چاپ 13513 سکه های آق قویونلو و مبنای وحدت حکومت صفویه در ایران
 ویژگی اثر : چاپ ، این کتاب به عنوان کتاب سال معرفی شده و جایزه بهترین کتاب سال را به خود اختصاص داده است.4 سکه های اسلامی دوره ایلخانی و گورکانی ویژگی اثر : چاپ 5 سکه های شاهان اسلامی ایران ویژگی اثر : چاپ 13506 سکه های ماشینی ایران و مقدمه ای بر سکه شناسی ویژگی اثر : چاپ 7 سکه های ماشینی و سیری بر سکه شناسی ویژگی اثر : چاپ دوم با تکمله 8 کلیبر (سرزمین دژهای تسخیرناپذیر) مسجد صفوی خسروشهر ویژگی اثر : چاپ 10 مسجد کبود تبریز ویژگی اثر : چاپ دوم با تکمله11 نسب نامه شاخه ای از طباطبایی های تبریز ویژگی اثر : چاپ12 نقشها و نگاشته های مسجد کبود تبریز ویژگی اثر : چاپ 1349

استاد طباطبایی، بعد از ‌نیم قرن تلاش و تحقیق در عرصه فرهنگ، تاریخ و هنر به دلیل بیماری گوارشی و کهولت سن در سال 88 به دیار باقی شتافت
پیکر این عکاس و محقق برجسته  از مقبره الشعرای تبریز تشییع و در قطعه هنرمندان وادی رحمت این شهر آرام گرفت.
روحش شاد