28رجب سال 1307هجری قمری، قرارداد معروف رژی یا امتیاز تنباکو میان دولت‌های ایران و انگلستان منعقد شد.

به موجب قرارداد رژی، خرید و فروش دخانیات درانحصاراستعمارانگلیس قرارگرفت و دولت‌های بیگانه، اولین بار باب استقراض را به روی ایران گشودند.

درپی امضای این قرارداد آیت الله میرزا حسن شیرازی مرجع تقلید شیعیان جهان مخالفت خود را با امضای قرارداد رژی، اعلام و حکم تحریم تنباکو و دخانیات را صادر کرد.

مردم شهرهای ایران نیز به پیروی ازروحانیان به مخالفت با این قرارداد برخاستند تا اینکه سرانجام ناصرالدّین شاه ازبیم قیام سراسری درکشور؛ و اعلام جهاد این عالم جلیلُ القدر و دیگرعلما، امتیازنامه را درشعبان سال1309هجری قمری به طوررسمی لغو کرد و عاملان شرکت ژری به فعالیت خود درایران پایان دادند.

***

28رجب سال 1329هجری قمری، میرزا علی اکبرطاهرزاده متخلص به صابر از شاعران مشهور قفقازیه روسیه درگذشت.

او درسال 1278هجری قمری درشَماخی ازشهرهای ایروان بدنیا آمد. دوازده ساله بود که زبانهای ترکی و فارسی را آموخت و با اصول کتابت نیزآشنا شد. طاهرزاده همواره مشتاق فراگیری علوم و معارف رایج زمان خود بود.

اما پدرش او را به تجارت گمارد ولی پس ازدرک علاقه فرزند او را ازادامه این کارمعاف کرد. طاهرزاده ازآن پس به مطالعه پرداخت و درهمین دوران اشعاری درمدح حضرت سیّد الشّهداء(ع) سرود که بسیارمورد توجه اهل شعرو ادب قرارگرفت. صابرهیچگاه به مدیحه سرایی نپرداخت و دراشعارش ازفقیران و مستمندان حمایت می‌کرد.

اشعاراو مشکلات اجتماعی مردم عصرش را به خوبی هویدا می‌کند. دیوان اشعار صابر به زبان ترکی قفقازی درسال1331هجری قمری در بادکویه چاپ شد.

***

28رجب سال 1337هجری قمری، آیت الله حاج سید محمد کاظم طباطبایی یزدی معروف به علامه از فقیهان نامدار درنجف اشرف درگذشت.

آیت الله طباطبایی یزدی بعد از میرزای بزرگ و آخوند خراسانی تدریس چندین ساله حوزه نجف و زعامت و مرجعیت جهان تشیع را برعهده گرفت. ایشان علاوه بر تدریس و نشر احکام الهی به تأسیس بِناهای خیریه، مساجد و مدارس نیز اهتمامی خاص داشت. ازعلامه یزدی علاوه بر«عُروَةُ‌ الوُثقی» آثاری چون «بُستان نیازدرمناجات و دعا و حجّت ظن» بجای مانده است.

گفتنی است که علامه طباطبایی یزدی ازمبارزان و فعالان نهضت مشروطیت بود و حتی مورد سوء قصد دشمنان هم قرارگرفت ولی مردم مبارز و مسلمان ایشان را نجات دادند.