تراب محمدی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در تبریز اظهار داشت: کار مرمت و بازسازی این بنای تاریخی به اتمام رسیده و امیدواریم امسال شهروندان تبریزی و گردشگران این بنا را بدون داربست مشاهده کنند.
وی در ادامه با اشاره به سایر پروژههای مرمتی این سازمان در استان اظهار داشت: در حال حاضر 150 پروژه مرمتی در استان آذربایجان شرقی وجود دارد که 120 مورد از این پروژهها امسال به پایان میرسند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی تاکید کرد: امسال برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی سال اتمام پروژههای نیمه تمام است.
وی اظهار داشت: با تکمیل پروژههای نیمهتمام برای گردشگران این امکان فراهم میشود که از مجموعههای بیشتری بازدید کنند.
محمدی اضافه کرد: کیفیتبخشی را در بحث گردشگری اولویت دادهایم و قصد داریم امسال با فراهم آوردن شرایط مناسب میزبان شایستهای برای میهمانان تابستانی باشیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی با اشاره به شعار امسال این سازمان گفت: همانطور که پیش از این نیز اعلام کردهایم هر شهروند آذربایجانی یک راهنمای گردشگری است.
وی تاکید کرد: با فرهنگسازی مناسب بین اقشار مختلف مردم این امکان فراهم میشود تا زمینه جذب و افزایش اقامت گردشگران در استان بیش از پیش فراهم شود.
محمدی همچنین از فراهم شدن شرایط مناسب برای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف گردشگری خبر داد و افزود: خوشبختانه در این خصوص رویکرد خوبی انتخاب کردهایم تا جایی که میزان سرمایهگذاریها در بخش گردشگری استان بر اساس آخرین آمار از مرز 4 هزار میلیارد ریال فراتر رفته است.
گزارش فارس حاکی است،بنای شکوهمند ارک تبریز بازمانده مسجدی است که در فاصله سالهای 716 تا 724 هجری قمری به همت «تاجالدین علیشاه جیلان تبریزی» وزیر «اولجایتو» و «بهارخان» از ایلخانان مغول ساخته شد.
قسمت جنوبی این مسجد دارای طاق بزرگی بود که مورخان در مورد آن نوشتهاند، به علت فرونشستن بنیان و تعجیل در اتمام آن طاق مذکور شکسته و فرو ریخته است.
بنایی که اکنون به صورت سه دیوار بلند به شکل ایوان دیده میشود، قسمت مسقف مسجد بود که عرض و ارتفاع آن هر یک حدود30متر است، درحفاریهای اخیر دریافتند که هفت متر از دیوارها در زیر خاک مانده است، عرض دیوارها حدود10متر است و در داخل مرکب از دو دیوار عریض و مستحکم است که در چند مرحله به وسیله طاقهای متعدد متصل شدهاند. این بنای عظیم در بیشتر سفرنامهها و تواریخ وصف شده است.
ابن بطوله مینویسد: «در بیرون این مسجد از دست راست، مدرسه و از دست چپ زاویهای وجود دارد. صحن آن با سنگهای مرمر فرش و دیوارها با کاشی پوشانده شده و جوی آبی از وسط آن میگذرد که انواع درختان از جمله مو و یاسمین در آن به عمل آمدهاند.»
حمدالله مستوفی معاصر علیشاه مینویسد: «مسجد جامع بزرگی است که صحن آن 250 در 200 گز است و در او صفهای بزرگ از ایوان کسری به مداین بزرگتر».
بدرالدین محمود العین مینویسد: «در وسط صحن مسجد حوض مربعی بود که هر ضلع آن 150متر زراع طول داشت و سکویی در وسط آن بود که در هر سوی آن از دهان مجسمه شیر آب فرو میریخت، بالای سکو نیز فواره هشت گوشی بود که دو دهانه آبپران داشت، طاق نوک تیز محراب به وسیله دو ستون مسی اندلسی نگاه داشته میشد و قاب محراب با طلا و نقره تزیین و نقاشی شده بود.
چراغهای مزین به زر و سیم با زنجیرهای مسی از سقف آویزان بودند که داخل طاق را روشن میکردند و پنجرههای مشبک نیز هر کدام 20 شیشه دایرهای مزین به طلا و نقره داشت.
تاجر ونیزی که حدود سال 82 شمش هجری قمری سومین سال سلطنت سلطان «یعقوب آق قویونلو» از تبریز دیدن کرده مینویسد: «جامع علیشاه بلندترین بناهای تبریز و دارای صحن بزرگی است. در میان صحن حوضی دارد که چهارگوش است، درازا و پهنای آن هر کدام به اندازه صد قدم و ژرفایش شش پاست و پلکانی از کنار استخر به ایوان آن منتهی میشود. طاق شبستان مسجد به قدری بلند است که اگر کمانکشی، تیری در کمان مناسبی قرار دهد و رها کند هرگز به طاق شبستان نمیرسد. دور مسجد را با سنگهای نفیسی طاقبندی کردهاند و طاق بر روی ستونهایی از مرمر قرار دارد و مرمر به اندازهای ظریف و شفاف است که به بلور نفیس می ماند.
این مسجد سه درب دارد که هر کدام طاقی به عرض 40 و بلندی 20 پا دارد.
ستونهای دو سوی درها از سنگ مرمر نیست، بلکه از سنگهای الوان ساخته شده است و بقیه طاق با گچ مقرنسکاری و تزیین شده است. «مرتضی میرزا» پسر عم «نادر میرزا» مولف تاریخ و جغرافیای دارالسلطنه تبریز در سال 1298هجری قمری از ارک علیشاه دیدن کرد و مشخصات بقای این بنا را شرح داد. 60 سال بعد پس از او «دونالد ویلبر» مولف کتاب معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانان علاوه بر توصیف دقیق بازمانده بنا، نقشه جالبی از آن ترسیم کرد. از این اطلاعات معلوم میشود که این بنا در زمان «تاجالدین» علیشاه، مسجد جامع شهر و مزین به کاشی و ازاره سنگی و ستونهای مرمری و کتیبهها و گچبریهای زیبایی بود و بعدها روبه ویرانی نهاده و متروک شده است.
در دوران قاجاریه صحن محل زاویه و مدرسه علیشاه مبدل به انبار غلات و مخزن مهمات قشون گردید و حصاری دور آن کشیده شده و به نام ارک مشهور شد. ارک تبریز بارها هدف گلوله توپ مهاجمان قرار گرفت و آسیب زیادی به دیوارهای آن وارد آمد. در زمان انقلاب مشروطیت هم بناهای اطراف آن مخزن مهمات دولتی بود. این مخزن به دست مشروطه خواهان افتاد و موجب تقویت آنان شود.
ارک تبریز همیشه به صورت سنگری مستحکم و مسلط بر شهر تبریز محسوب میشده است.
در اوایل حکومت پهلوی صحن ارک به صورت گردشگاه عمومی درآمد و باغ ملی نام گرفت. در حال حاضر در محوطه ارک مصلای جدید امام و مجموعه فرهنگی بزرگی در دست احداث است.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
سیری در زندگی و مبارزات مرحوم آیت الله سید هادی خسروشاهی
شیخ سلار دیلمی سندی است بر قدمت تشیع در تبریز
ساختمان دادگاه عمومی خسروشاه کلنگ زنی شد
رییس جمهور بر بالین رهبر معظم انقلاب: عکس
فرمانده حوزه بسیج خسروشاه:دوران دفاع مقدس تمرین و آزمون ایثار بو
جلسه مدیران مدارس منطقه خسروشاه باحضور فرماندار برگزار شد
شعری بسیار زیبا در وصف امام مهربانی ها امام رضا (ع)
افتتاح پژوهش سرای دانش آموزی و مرکز بهبود اختلالات یادگیری امید
جلسه شورای اداری خسروشاه با حضور فرماندار تشکیل شد
بازدید سرزده مدیرکل آموزش و پرورش استان از مدارس منطقه خسروشاه
[عناوین آرشیوشده]