سفارش تبلیغ
صبا ویژن
دانشمند بی کردار، مانند چراغی است که خود را می سوزاند و به مردم روشنی می دهد . [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]
 
شنبه 89 خرداد 15 , ساعت 10:19 صبح

 

خاندان خسروشاهی بزرگترین فعالین صنعتی تولید و توزیع دارو در تاریخ ایران بودند. چهارمین خاندانی که، نقش برجسته ای در توسعه فعالیتهای تجاری و صنعتی ایفا نمودند. خاستگاه تاریخی آنها خسروشهرمی باشد که پس مدتی، فعالیتهای خود را به تبریز قزوین ، تهران ،همدان   گسترش دادند.

 حاج حسن خسروشاهی در اواخر قاجار و اوایل دوران پهلوی اول ، مدتها رئیس اتاق بازرگانی تبریز بود. درحالیکه  تحصیلاتش در حد اجتهاد می باشد، همراه دو برادر از سال 1280 شمسی و یک کارمند شروع به کار تجارت نمودند. آنها به واردات کالاهایی از قبیل فاستونی ،کاغذ ،چای ،شکر و... می پرداختند. علاوه بر فعالیت تجاری اقدام به تاسیس کارخانه نساجی در قزوین نمودند.

 یکی از برادران حاج حسن به همین منظور در سال 1315-1314 به ایتالیا رفت.او یک مهندس نساجی را از ایتالیا  برای اداره امور فنی کارخانه آورد.آنها پارچه بافی آذربایجان را در سال 1316 ،با سرمایه گذاری 352 هزار تومان ، با 100 دستگاه، ریسندگی و بافندگی پنبه را تاسیس نمودند. کارخانه پارچه های ضخیم می بافت که مورد استفاده روستائیان بود. سه برادر و مدیران استخدام شده، غیر از مهندس ایتالیائی ،در نساجی تجربه نداشتند.

 حمایت گمرکی و سود بازرگانی نسبت به محصولات نساجی وارداتی، امکان تداوم تولید با سودآوری را برای آنها در چند سال اولیه،بدون تخصص و تجربه لازم در صنعت نساجی   تضمین نموده بود.مشکلات مدیریتی و بی توجهی به تحولات ایجاد شده پس از جنگ جهانی دوم در صنعت نساجی و ناکامی در نحوه اداره کارخانه خصوصا با بزرگ شدن فرزندان ، همچنین فعالیت مستقل اقتصادی از سوی آنها ،سرانجام شراکت در سال 1325 به پایان رسید و هریک از آنها کارمستقل تجاری و صنعتی خود را پیش بردند.

دو گروه بزرگ تولید دارو و مینو متعلق به دو خانواده خسرو شاهی می باشند .در این بخش تنها گروه تولید دارو مورد توجه قرار دارد. حاج حسن خسرو شاهی 6 پسر داشت که بنگاههایش را اداره می کردند. از اوایل سالهای 1334 به کمک فرزندانش بار دیگر فعالیت صنعتی را آغاز نمود. این بار در صنعت دارو و شویندهها فعالیتش را متمرکز نمود.او در پیامی ،اول دیماه 1336 خطاب به پرسنل اعلام نمود. " کارگران و کارمندان عزیز فرزندان من :کارگاهی که در آن کار می کنید مثل خانه شما است بکوشید خانه خود را خوب نگه دارید و نظم وترتیب را در آن رعایت کنید.آنچه را که برای خود نمی پنسدید برای دیگران روا ندارید.     نتیجه کوشش شما و ما در این موسسه ،درمان بیماران و تسکین آلام دردمندان می باشد.راز موفقیت 1- ایمان به خداوند ، 2- رازداری ، احساس مسئولیت ، صمیمیت و دلسوزی در کار است که با اعتماد بنفس و هوشیاری، می توان استعداد خدادادی را آشکار و همگان را بخود علاقمند نمود. 3- راستی ، امانت ، نظم وترتیب ، پاکیزگی در کار ،مهربانی با زیر دستان ،فرمانبرداری و احترام به کارفرمائیان از علل موفقیت می باشد.

این پیام دستورالعمل و راهنما ی گروه تولید دارو برای 22 سال بعد بود. آنها درطی یک پروسه تاریخی با تاسیس شرکت سهامی تولید دارو ، تیدی ،تولی پرس( تولید مواد شوینده ) ،کیوان(به تولید انواع بیسکویت و ...) ، پخش البرز ، پایور ، پایه گذار ،تکنو صنایع و کامپیوتر البرز به فعالیتهای خود ابعاد گسترده ای دادند. همه این شرکتها تابع سرمایه گذاری البرز- سهامی عام - قرار داشتند.

 گزارش  هیئت مدیره درخرداد سال 1357 در حالیکه ایران در بحران سیاسی فرو رفته بود به مجمع عمومی ارائه شد .فروش شرکت در سال 1356 حدود 264/10 میلیون ریال، تقریبا 39% نسبت به سال قبل افزایش داشت. قیمت عمده محصولات داروئی از دهسال پیش همچنان ثابت مانده بود. سود شرکت پس از کسر مالیات 576 میلیون ریال، که نسبت به سال قبل 97% افزایش داشت. در حالیکه وزش انقلاب گسترش یافته بود، بیش از 107 میلیون ریال از سود سهام ، به سال بعد منتقل گردد.

 شرکتهای گروه بیش از 600محصول متنوع دارویی ،بهداشتی ،مواد غذایی ،دترجینت و پاک شویی ،الیاف مصنوعی و سموم دفع آفات نهایی و.. .تولید می کردند و در تمام کشور توزیع می شد.

در بخش پژوهش شرکت  150 نفر مشغول تحقیق در آزمایشگاه  بودند که تعداد زیادی از آنها  دارای تحصیلات عالی بودند . گروه البرز از سیستم مدیریت مناسب ، اطلاعات فنی و پرسنل آزموده برخوردار بود. بر اساس همین ظرفیت و توانائی بود که  شرکتهای بزرگ جهانی چون امریکن سایانمید (لدرلی )، مرک اند شارپ اند دوم ، پوندز ،ژنرال فودز، سیبا گایگی، و ...با گروه همکاری می کردند. شرکت البرز به خاطر تولید تحت برندهای معتبر، در سالهای آخر بنیاد صادرات را بنا گذاشته بود. آنها در سال پیروزی انقلاب 5 هزار کارگر ،کارمند و مدیر داشتند.

 از میان خانواده بزرگ خسرو شاهی ،تنها کاظم خسروشاهی پنجمین فرزند خانواده ، تاسوم دبیرستان را در دبیرستان رشدیه تبریز به پایان رساند و دیپلمش را از مدرسه تجارت تهران گرفت. دفترداری ،حسابداری ،قانون تجارت و زبان را تا حدی در آنجا فرا گرفت. او می گوید، این دروس بعدها کار و مدیریت مرا آسان کردند.پس از دیپلم، مدت یکسال به محل کسب پدر و برادران در بازار تهران رفت.در کنکور دانشکده حقوق پذیرفته شد و به عنوان یکی از شاگردان ممتاز دانشکده رشته اقتصاد پذیرفته شد.درسها را در کنار کار مطالعه می کرد پس از دوساله، دانشکده را ناتمام گذاشت . قبل از پایان جنگ جهانی دوم برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت.   او ابتدا به عراق ،کراچی ،بمبئی و از طریق کشتی که شش هزار سرباز داشت به آمریکا رفت تمام اصول نظامی را درکشتی باید رعایت می نمود. او مدت یکماه در کشتی همچون سربازان هر روز تمرین نجات غریق می کرد. وقتی به آمریکا رفت شبها تحصیل می کرد .روزها به دنبال فرصتهای تجاری و توسعه فعالیتهای اقتصادی خانواده بود. همچنین با پدر وبرادران مکاتبات تجاری انجام می داد. او در آمریکا نمایندگی فروش محصولات دارویی ماکسون رابینز را برای برادر داروسازش دکتر نصرالله گرفت. کاظم  پس از دو سال توقف در آمریکا به ایران باز گشت. پس از برگشت به ایران حین کار، تحصیلش را ادامه داد. و دکتری اقتصادش را، از  دانشگاه تهران گرفت.در همین زمان ، پنج برادر به اتفاق پدر، فعالیت تجاری در ایران و آمریکا  را پیش می بردند.

توزیع دارو بین داروخانه ها بخشی از فعالیت آنها را تشکیل می داد. آنها پس از چند سال نمایندگی توزیع دارو ،وارد صنعت دارویی شدند و به تدریج فعالیت خود را گسترده نمودند با بزرگ شدن فرزندانشان ، نسل سوم خانواده به گروه پیوست.

 از میان این خانواده که همه در بخش خصوصی در طی بیش از سی شش سال فعالیت داشتند، تنها یک نفر به بخش عمومی در بحرانی ترین شرایط تاریخی وارد شد. کاظم خسرو شاهی پس از 33 سال فعالیت ،به اصرار دوستش جمشید آموزگار ، کمتر از یکسا ل مقام وزارت بازرگانی را پذیرفت.در این دوران قریب دو بار استعفا داد که از سوی نخست وزیر پذیرفته نشد. از میان خانواده ، تنها سهام او مشمول قانون حفاظت قرار گرفت. زمان انقلاب در پاریس بود و اصلا تصور نمی کرد که سهامش مصادره گردد. به همین دلیل می خواست قراردادهای جدید در فرانسه ببندد .اما رویایش معکوس از آب در آمد . در سال 1364 کل شرکت در اختیار بنیاد 15 خرداد قرار گرفت. در حالیکه از میان 7 نفر از اعضای خانواده تنها کاظم به مدت چند ماه در اوج بی ثباتی وارد بخش عمومی شده بود. 



لیست کل یادداشت های این وبلاگ