عشرت شایق دبیر موسسه صلح و دوستی و ایده‌پرداز طرح قالیچه صلح و دوستی در آیین رونمایی از این قالیچه فرش هنر ایرانی مدت‌ها بود دچار مهجوریت شده و با وجود شهرت جهانی و سابقه آن، جایگاه واقعی خود را در جهان نیافته است بر همین اساس از دو سال پیش طرح بافت قالیچه صلح و دوستی در تبریز پی‌ریزی شد.

* گره‌های صلح و دوستی جهانیان بر فرش ایرانی
دبیر ستاد بافت قالیچه صلح و دوستی جهانی در ادامه اظهار داشت: بحث بافت قالیچه صلح جهانی به یک سال قبل یعنی تیرماه 87 برمی‌گردد، در آن زمان رهبر معظم انقلاب از یک طرف تاکید بسیاری بر مهندسی فرهنگی، جنبش نرم‌افزاری و انجام پروژه‌های فرهنگی داشتند و از طرفی معتقد بودند که هر موضوعی که در قالب هنر یعنی با لطافت و ظرافت بیشتری به مخاطب ارائه شود، به مراتب تاثیر بیشتری نیز دارد.
وی ادامه داد: ما طبق فرمایش رهبری بر آن شدیم تا پروژه‌ای را کلید بزنیم که در عین فرهنگی بودن، ویژگی‌های هنری را هم در بر داشته باشد، به ویژه در زمانی که دشمنان ما سعی داشتند با بزرگ‌نمایی، فرهنگ، ارزش‌ها، تفکر و تمدن تاریخی کشور را زیرسئوال برده و مردم ما را تروریست و ضدحقوق بشر بنامند.
شایق تصریح کرد: بر همین اساس، بافت قالیچه صلح و دوستی را پیشنهاد کردیم تا علاوه بر اینکه صلح و پایداری جهانیان را نشان می‌دهیم، زنجیره ناگسستنی انسانی را هم ایجاد کنیم تا خوبی‌ها و حسنات در آن بروز کند.
شایق افزود: البته باید گفت در گذشته خلاء فرهنگی در زمینه صلح و دوستی و حقوق بشر در کشور وجود داشته و با وجود اینکه تمدن و فرهنگ ایرانی و اسلامی تاکید فراوانی بر صلح، دوستی و عطوفت داشته بر همین اساس وظیفه ماست که پرچم سفید صلح را به منظور توسعه و تعمیق دوستی‌ها و ارتباط جهانی بالا ببریم در حقیقت ایرانیان از این طریق می‌توانند صلح‌طلب بودن خود را به جهانیان ثابت کنند.
رئیس موسسه صلح و دوستی در ادامه گفت: زبان هنر قابلیت‌های فراوانی برای تاثیرگذاری در ذهن مخاطب دارد به ویژه فرش ایرانی که نمادی آشنا برای جهانیان بوده و به نوعی تجسم‌کننده فرهنگ، هنر و اندیشه ایرانی ـ اسلامی است.
شایق اظهار داشت: برای ارزشمندتر شدن این حرکت فرهنگی تصمیم گرفتیم گره‌های فرش از سوی اشخاص متعدد از سراسر جهان زده شود، به عبارتی به جای اینکه از یک هنرمند در بافتن آن کمک بگیریم سعی کردیم از هزاران هنرمند مبتدی از کارگر گرفته تا حتی یک رئیس جمهور در بافتن آن کمک بگیریم در این صورت همه اقشار می‌توانستند فارغ از طبقه اجتماعی و اقتصادی در بافتن فرش صلح و دوستی مشارکت کنند و به طور حتم این بهترین فرصت برای نشان دادن صلح و دوستی ایرانیان به جهانیان بود چرا که همه افراد از سراسر جهان می‌توانند گره عشق و محبت بر دار صلح و دوستی بزنند.
وی اظهار داشت: در این راستا یک هزار و 200 نفر از شخصیت‌های فرهنگی، بازرگانی و سیاسی از 117 کشور دنیا و 40 هزار نفر از شخصیت‌های داخلی این قالیچه را گره زده‌اند.

* قالیچه صلح و دوستی 4 میلیون گره دارد
عشرت شایق ادامه داد: این قالیچه 4 میلیون گره دارد که از هر قشری از دانش آموز دبستانی تا مسئولان ارشد بین‌المللی بر تارو پود آن گره زده‌اند.
وی با اشاره به اینکه در بافت این قالیچه هیچ اعتباری از سوی دستگاه‌های دولتی دریافت نشده به نقش مشارکت‌های مردمی در به ثمر رسیدن سریع هرگونه امور فرهنگی تاکید کرد و گفت: بافت این قالیچه با مشارکت مردم انجام شده است.
شایق، تار و پود قالیچه صلح و دوستی را نشان از جنسیت انواع بشر دانست و اضافه کرد: گره‌های این فرش نشانه پیوند ملل است و رنگ‌های آن تنوع نژادی، زبانی و اعتقادی در دنیا را به نمایش می‌گذارد.
دبیر ستاد بافت قالیچه صلح و دوستی تصریح کرد: البته دورنمای این صلح و دوستی فقط بافتن یک فرش نیست بلکه محوریت آن حضور شخصیت‌هایی برجسته و پیوند زدن آنها با صلح و دوستی جهانی است.
دبیر موسسه صلح و دوستی با اعلام اینکه طرح این قالیچه توسط استاد فرشچیان و رنگ آمیزی آن توسط استاد خیابانی تبریزی انجام شده است، گفت: تبریز، خاستگاه ایده اولیه این قالیچه است.

* موضوع قالیچه صلح و دوستی مربوط به کتیبه سنگی بازمانده از دوران هخامنشیان
شایق گفت: این قالیچه پس از پرداخت در 30 کشور جهان از پنج قاره جهان به نمایش در می‌آید و سرانجام به سازمان ملل متحد تحویل داده می‌شود.
وی یادآور شد: موضوع قالیچه صلح و دوستی ایرانیان مربوط به کتیبه سنگی به خط میخی بازمانده از دوران هخامنشیان و دستور کوروش پادشاه وقت ایران است که در آن همه مردم و حکومتیان را به ایجاد و توسعه صلح و دوستی، ترویج عدالت، رعایت حقوق بشر و مبارزه با نظام برده‌داری توصیه می‌کند و به عنوان منشور حقوق بشر کوروش معروف است.
شایق ادامه داد: حاشیه زیبا با پرچم جمهوری اسلامی مزین شده است و کبوتران صلح در کنار هم و در حال پرواز از شاخه‌ زیتون که علامت و نشانه صلح است، هستند.
دبیر ستاد بافت قالیچه صلح و دوستی جهانی بیان کرد: کلمه صلح به زبان فارسی و انگلیسی آغوش خود را برای کتیبه کوروش باز کرده و کتیبه بر آن تکیه زده است و جمله مبارزه با برده‌داری و ایجاد صلح و آرامش از متن کتیبه بر نقشه این طرح زیبا منقوش شده است.
وی با بیان اینکه نقشه سنتی برگرفته از نقوش اصیل تبریز، اصفهان و بروجرد در این فرش به کار رفته، گفت: این تار و پود و گره‌های فشرده شاهد فشردگی، انجسام و پیوند پایدار صلح و دوستی جهانی است و همزیستی انسان‌ها را با رنگ و زبان مختلف همانند رنگ‌های این قالیچه با رعایت حقوق یکدیگر و پرهیز از هرگونه زورگویی و سلطه‌جویی شاهد هستیم.
دبیرموسسه صلح و دوستی از نماینده سازمان یونسکو خواست کار ترجمه سایت قالیچه صلح و دوستی به پنج زبان زنده دنیا، ایجاد موزه صلح و دوستی در تبریز و نام گذاری میادین و خیابانهای بزرگ دنیا با واژه های صلح و دوستی و ایجاد سالنی با نام تالار صلح و دوستی جهانی برای قرار دادن این قالیچه انجام شود.
وی به برنامه های آتی موسسه صلح و دوستی در ادامه بافت این قالیچه اشاره کرد و گفت: برگزاری جشنواره‌های مختلف از جمله عکس، خبر و گزارش و اجرای سمفونی با موضوع صلح و دوستی از جمله این برنامه هاست.
شایق، دست نوشته‌های مسئولان و مردم هنگام گره زدن بر تار و پود این قالی را سندی بسیار ارزشمند عنوان کرد که به زودی منتشر می شود.

* قالیچه صلح و دوستی روح تمام مردم دنیا را دارد
رییس دفتر سازمان یونسکو در تهران نیز در این مراسم با قدردانی از این حرکت زیبا و نمادین گفت: در حضور این قالی زبان و رنگ و قوم معنای خود را از دست می دهد، چرا که این قالیچه روح تمام مردم دنیا را در خود دارد.
چون لی هان، تبریز را بهترین مکان برای بافت و رونمایی قالیچه صلح و دوستی عنوان کرد و افزود: من در این شهر تلفیقی زیبا از سنت و مدرنیته را مشاهده کردم و این شهر را شهر هنر و صنعت یافتم.