حدود دوهقته پس از سرقت مجسمه ها در تهران، مسوولان شهرداری تهران در اقدامی تعجب برانگیز، مسوولیت مفقود شدن برخی از مجسمه ها را بر عهده گرفتند و دلیل این کار را اقدام برای تعمیر این مجسمه ها عنوان کردند. این در حالی است که آنها توجیهی برای مخفی کردن حقیقت در این مدت ارایه نکردند.

از ابتدای سال جاری 12 مجسمه‌ شهر تهران به سرقت رفته و یا مفقود شده است. سکوت طولانی مدت مدیران شهری در قبال سرقت مجسمه های شهری و حتا نشانه رفتن انگشت اتهام سهل انگاری به سوی مقامات انتظامی، موضوعی است که تعجب بسیاری از شهروندان تهرانی را به همراه داشته است.

سرقت مجسمه های تهران با دزدیده شدن مجسمه ستارخان در خیابان ستارخان،‌ مجسمه باقرخان در خیابان شهرآرا، صنیع‌ خاتم در پارک ملت اثر حمید شانس، دو مجسمه در خانه هنرمندان ایران از آثار محمد مددی و فاطمه امدادیان و استاد شهریار مقابل تئاتر شهر، اثر علی قهاری شروع شد و با سرقت سه مجسمه شریعتی در پارک شریعتی اثر حمید شانس، مادر و فرزند اثر هژبر ابراهیمی واقع در شهرک غرب و مجسمه برنزی استاد معین اثر جعفر نجیبی ادامه پیدا کرد.

بر اساس اعتراف دیرهنگام مسوولان شهرداری، سردیس شهید «نواب»، اثر حسین علی‌ عسگری که در منطقه 10 ابتدای  بزرگراه نواب  نصب شده به دلیل احداث تونل توحید برداشته شده و در اختیار سازمان زیباسازی است. همچنین سردیس «دانته»، اثر هنرمند ایتالیایی که در پارک شهر واقع در منطقه 12 نصب شده بود به دلیل اصلاح پایه و مرمت آن برداشته شده و در اختیار شهرداری منطقه 12 قرار دارد.

مجسمه «ابوسعید ابوالخیر»، اثر محمد بیگ زاده در میدان منیریه و سردیس «اقبال»، اثر حمید رضایی واقع در بوستان مشاهیر شهرری به دلیل آسیب دیدگی برداشته شده و برای مرمت در اختیار سازمان زیباسازی است.

اعتراف پس از تکذیب
سید مجتبی موسوی، مدیر هنرهای تجسمی سازمان زیباسازی شهرداری تهران، همان کسی است که امروز مسوولیت مفقود شدن برخی مجسمه ها را متوجه شهرداری تهران دانست. این در حالی است که او هفته گدشته گفته بود سازمان زیباسازی شهر تهران و مراجع قضایی در حال بررسی این موضوع هستند. او افزود: تلاش می‌کنیم با تدابیر جدیدتر از جمله تغییر در چگونگی نصب و افزایش حفاظت و نگه‌داری، از سرقت مجسمه‌های نصب شده در مناطق مختلف شهر تهران جلوگیری کنیم.

به گفته وی همه مجسمه‌های به سرقت رفته در یک ماه اخیر، برنزی هستند. مجسمه‌های به سرقت رفته، مربوط به مشاهیر و شاعرانی نظیر شهریار، استاد خاتم، ستارخان، باقرخان و مجسمه های انتزاعی و همچنین مجسمه مادر و فرزند است.

این مقام مسئول، با اشاره به ارزشمندی مجسمه مادر و فرزند که در حاشیه میدان صنعت شهرک قدس نصب شده بود، افزوده بود: سارقان با دستگاه‌های برش و جرثقیل، این مجسمه‌ها را سرقت کرده‌اند.

موسوی گفت: به جز مجسمه مادر و فرزند که حدود 50 میلیون تومان ارزش دارد، دیگر مجسمه‌های به سرقت رفته، هر کدام حدود 12 میلیون تومان قیمت دارند.

البته او تنها مقامی نبود که مسوولیت شهرداری تهران در قبال مجسمه ها را انکار می کرد.  محمد باقر قالیباف، شهردار تهران نیز در پایان مراسم اعطای نخستین شناسنامه فنی ـ ملکی ساختمان در شهر در رابطه با آخرین پیگیری‌های در مورد سرقت مجسمه‌ها با تاکید بر این که این اقدام کاملا سازماندهی شده است، افزوده بود: : شهرداری شکایت خود را ارائه کرده است و همکاری لازم را با پلیس خواهد داشت، اما در نهایت مسوول امنیت شهر و مراقبت از مجسمه‌ها و نمادهای شهری شهرداری نیست!

قالیباف با بیان این که پلیس تاکنون اطلاعات خوبی در این رابطه به دست آورده است، گفته بود: با توجه به تجربه من در نیروی انتظامی افرادی که این اقدام را انجام می‌دهند، دزد سر راهی نیستند و حتما به شکل یک باند اقدام می‌کنند.

وی گفته بود: شهرداری تهران نگهبان محلات و پارک‌ها را موظف به همکاری با پلیس و توجه بیشتر کرده است، ولی مسوولیت امنیت شهر با ما نیست.

قالیباف در پاسخ به این سوال که آیا از شهرداری تقاضایی جهت جابجایی یا تغییر مجسمه‌ها قبل از این سرقت‌ها رسیده بود که مورد موافقت قرار نگیرد!؟ این مساله را رد کرده  و گفته بود: مساله را به این مسیرها وارد نکنید، اصلا چنین چنین موضوعی مطرح نبوده است.

دزدها همیشه خوش شانس نبودند
تا کنون دست کم یک گروه از سارقان مجسمه ها در عملیات خود ناکام ماندند و این مساله نشان می دهد در صورت هشیاری مدیران شهری و انتظامی، امکان جلوگیری از سرقت سایر مجسمه ها نیز وجود داشت.  در همین خصوص، رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه 20 تهران از ناکامی دزدان در سرقت مجسمه صوفی خبر داد.

داوود دانش‌ور گفت: دزدان قصد سرقت مجسمه عبدالرحمن صوفی رازی در منطقه 20 را داشتند اما با هوشیاری مأمور شهرداری، در این سرقت ناکام ماندند.

وی با بیان این که دزدان برای ربودن این مجسمه حدود 700 کیلوگرمی جرثقیل آورده بودند، گفت: ارزش ریالی این مجسمه 100 میلیون تومان است و در جریان این سرقت مجسمه قدری آسیب دیده است.

رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه 20 ادامه داد: مجسمه را به انبار برده و بعد از ترمیم دوباره آن را در محلی جدید نصب خواهیم کرد.‏

گفتنی است اکثر مجسمه های تهران به وسیله جرثقیل دزدیده شدند. به عنوان نمونه می توان به حضور یک جرثقیل و6 نفر در عملیات سرقت مجسمه استاد معین در نزدیکی ساختمان شهرداری در خیابان آزادی اشاره کرد.

انگیزه های غیر مالی سارقان
قالیباف شهرداری تهران، انگیزه سارقان مجسمه های پایتخت را غیر مالی دانست. این موضوعی است که از سوی خیلی ها تایید شده است. طاها بهبهانی پیشکسوت نقاشی و مجسمه‌سازی و یکی از اساتید ساخت مجسمه‌های برنزی در گفت‌وگو با ایلنا، ضمن اظهار تاسف از سرقت مجسمه‌های شهر تهران گفت: به عقیده من این یک جریان کثیف است که درحال رخ دادن است و نمی‌توان آن را دزدی نامید.

وی افزود: تعدادی از این مجسمه‌ها در محل‌هایی نصب شده بود که در دید مستقیم پلیس قرار داشت یا در پارک و محوطه‌ای قرار داشتند که دارای پارک‌بان و محافظ بود. پس نمی‌توان آنها را سرقت نامید.

وی ادامه داد: چند سالی بود که به همت شهردار تهران و با برگزاری چندین دوسالانه مجسمه‌سازی شهری و سمپوزیوم مجسمه‌سازی؛ شاهد تغییر چهره شهر بودیم اما جریان کثیفی در درون شهر به دنبال بازگرداندن چهره خشک و زمخت تهران به شهر هستند.

بهبهانی، دلیل خود برای اینکه این دزدی‌ها نمی‌تواند یک سرقت معمولی باشد را این‌گونه بیان کرد: این آثار را نمی‌توانند بفروشند مگر اینکه بخواهند از برنز آنها استفاده کنند ولی مگر این مجسمه‌ها چقدر برنز دارند که ارزش دزدیدن و آب کردن آنها راداشته باشند؟!

وی خاطرنشان کرد:‌ خاطرم است چند سال به طور متوالی پلیس به دنبال دزدان کابل‌های برق از سطح شهر بود و با افتخار اعلام کرد که دیگر این اتفاق چند سالی است؛ نیفتاده است حال چگونه است که پلیس؛ دزدیده شدن مجسمه‌هایی که نشانه‌هایی از هنر و فرهنگ این مملکت هستند را از سر خود باز می‌کند؟

وعده شهرداری برای ساخت مجسمه های بدلی
سیدمحمد هادی ایازی سخنگوی شهرداری تهران، با لحنی تامل برانگیز گفت: تهرانی مطمئن باشند حتی در صورت مفقود شدن مجسمه‌ها شهرداری تهران همانند مجسمه‌های قبلی آثار جدیدی را در همان محل‌ها نصب خواهد شد.

این در حالی است که حتا سازندگان این مجسمه ها اذعان دارند که ساخت برخی از آثار هنری، در شرایط روحی خاصی به خوبی انجام می گیرد و ممکن است اجرای مجدد آن در زمان دیگر و توسط تیم کاری جدید، به نتایج متفاوتی منجر شود.

سخنگوی شهرداری تهران در رابطه با سرقت 9 المان و مجسمه شهری تهران، گفت: شهرداری تهران معمولا احجام و مجسمه‌های انتزاعی و مجسمه‌های شهری را خریداری یا سفارش می‌دهد و به عنوان شهرداری وظیفه سفارش و تولید و نصب مجسمه‌ها و المان‌های شهری را دارد.

وی افزود: از 9 اثر به سرقت رفته دو اثر انتزاعی و در پارک هنرمندان بوده و هفت اثر نیز مربوط به مشاهیر ادب و فرهنگ بوده است .

ایازی با بیان این که آثار به سرقت رفته از نظر ریالی 110 میلیون تومان ارزش داشته است، گفت: اما مساله مهم خسارت معنوی این سرقت است که برای هنرمندان و شهروندان به همراه دارد.

وی توضیح داد: هنرمندان با سرقت آثار هنری انگیزه خود را از دست خواهند داد و برای شهروندان نیز اثر روانی این سرقت به هیچ وجه توجیه‌کننده نیست.

سخنگوی شهرداری تهران با بیان این که سرقت مجسمه‌های شهر تهران اقدام جدیدی بوده و پلیس نیز با این نوع جرم تاکنون مواجه نشده بود، خاطر نشان کرد: شهرداری تهران در سطح مناطق خود سرقت این آثار را به کلانتری‌ها اعلام کرده بوده است و قطعا سیستم انتظامی نیز در این چند روز به طور کامل در جریان جزییات این اقدام قرار گرفته است.

 در همین حال، با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی خود با رییس پلیس پایتخت، گفت: قول پیگیری و شناسایی مجرمان سرقت مجسمه‌ها را به ما داده‌اند.

ناجا ادعای شهرداری را تایید نکرد
سرقت مجسمه ها علاوه بر رسانه های داخلی برای رسانه های خارجی نیز یک سوژه جالب به نظر میرسد .

خبرگزاری فرانسه در گزارش خود از سرقتهای مذکور آورده است : طی هفته های اخیر، خبرهائی مبنی بر به مفقود شدن مجسمه های مشاهیر تاریخی، ادبی و هنری ایران از سطح شهر تهران منتشر شده است.

مجتبی موسوی، رئیس سازمان زیباسازی شهرداری تهران، ضمن تائید خبر به سرقت رفتن مجسمه های مشاهیر از سطح شهر، متذکر می شود کلیه مدارک و اطلاعات لازم درباره مجسمه های سرقت شده به دایره حقوقی این سازمان ارائه شده است و این اداره در حال پیگری قضائی این سرقتها است.

فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ نیز از رسیدگی به موضوع پرونده سرقتهای مجسمه های برنزی شهر تهران خبر می دهد. وی چند روز پس از آن که مسوولان شهرداری ادعای شکایت خود در خصوص سرقت مجسمه ها را مطرح کردند، تاکید کرد: در خصوص این سرقتها هیچ گونه شکایتی تسلیم نیروی انتظامی تهران نشده بود، با این حال در حال حاضر یک تیم ویژه به منظور بررسی سرقتها دراداره آگاهی تهران تشکیل شده است.

همچنین طبق اطلاعات منتشر شده از سوی شهرداری تهران، مجسمه استاد شهریار که از آن بعنوان نهمین مجسمه مفقود شده یاد می شود، توسط شهرداری تهران جابجا شده است و این مجسمه به سرقت نرفته است.

این خبرگزاری درانتهای گزارش خود تلاش نموده موضوع سرقتهای زنجیره ای را با نظر فقهی برخی مراجع شیعه درخصوص مجسمه سازی گره زده و آن را به مسایل عقیدتی جامعه متصل سازد.

جاماندن کلید پرونده  سرقت در معاونت ترافیک شهرداری
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران از ضبط فیلم سرقت یکی از مجسمه های ربوده شده شهرداری توسط دوربینهای مرکز کنترل ترافیک خبر داد.

محمد جواد شوشتری با اعلام این مطلب تصریح کرد: ضبط این فیلم و دیگر پیگیریهای صورت گرفته از سوی شهرداری تهران کمک بزرگی به باز شدن گره سرقت مجسمه های شهر تهران می کند.

سرپرست معاونت امنیتی استاندار تهران با اشاره به موضوع سرقت مجسمه‌های برنزی شهر تهران گفت که کمیته مقابله با سرقت تهران فردا به طور ویژه به بررسی این موضوع می‌پردازد.

صفرعلی براتلو معاون سیاسی-اجتماعی و سرپرست معاونت امنیتی-انتظامی استانداری تهران در گفت و گو با فارس، با اعلام این خبر که کمیته مقابله با سرقت تهران در محل استانداری برگزار می‌شود، خاطرنشان کرد: آخرین مستندات، گزارشات و فیلم‌های موجود در جلسه کمیته مقابله با سرقت تهران مورد بررسی قرار گرفت.

وی اعلام کرد: این کمیته متشکل از نیروهای انتظامی، امنیتی و ‌دادگستری استان است که علاوه بر آن از حراست شهرداری تهران نیز برای حضور در این جلسه دعوت می‌شود.