دروازه بان سوم مس کرمان به دلیل کتک کاری با مربی کروات این تیم فعلا حق شرکت در تمرینات مس را ندارد.

برای پیگیری تاریخچه گیاهان دارویی ابتدا باید تاریخچه فارماکولوژی ( داروشناسی) را بررسی نمود زیرا تا قرن 19 میلادی کلاً از گیاهان دارویی برای درمان بیماریها استفاده می شد. <\/h1>

کشف ویژگی های درمانی گیاهان باید ناشی از نوعی غریزه انسانی باشد. انسان اولیه از گیاهان به عنوان غذا و دارو استفاده می کرد. دراین راستا انسان به مرور زمان و در اثر آزمایش و خطا و نیز تجربه های ناموفق فراوان، موفق به کشف برخی ویژگی ها در بعضی از گیاهان شد و براساس این گونه ویژگی ها، گیاهان را شناسایی و طبقه بندی کرد. او همچنین مشاهده کرد که چگونه حیوانات به هنگام بیماری از گیاهان استفاده می کنند.

به عنوان مثال وقتی دید یک گوزن زخمی برای تسکین درد، تن خود را به علف مبارک می مالد، به خاصیت ضد درد آن گیاه پی برد. و بعدها برای تسکین درد زخمهایش آن را به کار گرفت. مثال دیگر، گیاه مَرغ است که گربه ها از آن استفاده می کنند و خاصیت قی آور دارد. بسیاری از نویسندگان به دانش غریزی حیوانات از گیاهان دارویی اشاره کرده اند، مثلاً سیسرو به استفاده گوزنهای ماده از زراوند برای تسهیل زایمان اشاره می کند و پلوتارک از کاربرد گیاه شیپوری وحشی توسط خرسها یاد می کند. پیش از تشخیص گیاهان سودمند و درمانگر از گیاهان سمی، احتمالا موارد مسمومیتهای اتفاقی بسیاری  رخ داده است.

مولیسچ گیاه شناس آلمانی مشاهده جالبی در مورد شش گیاه حاوی کافئین( قهوه، کولا، ماته، چای، کاکائو، گوارنا) دارد.

میان تعداد بیشماری از انواع مختلف گیاهان، بشر این شش گیاه را با دقت کامل شناسایی کرده است، با اینکه این گیاهان، فاقد هر گونه مشخصه ظاهری نمایانگر خاصیت درمانی هستند.

اطلاعات اولیه دانش گیاه شناسی در مورد مصارف درمانی گیاهان، بیشتر حکایت از نقش غریزه در انتخاب آنها دارد ولی با گذربشراز دوران ماقبل تاریخ به دوران باستان، انسان شروع به کاربرد عقل و منطق نموده، با محاسبات منطقی به خلاقیت های خاصی برای بهبود روش و کیفیت زندگی خود دست یافت.

بین ملل جهان، مصریان قدیم را باید نخستین ملتی دانست که از گیاهان دارویی به نحو گسترده ای استفاده می کردند. درعصر هومر کشور مصر به عنوان منطقه ای غنی از گیاهان دارویی و سمی شهرت یافت. پاپیروس مشهور ابرز که گمان می رود 3500 سال قبل نوشته شده است، حاوی مجموعه ای از نسخ و دستورالعملهای دربردارنده  بسیاری از داروهای دارای منشاء گیاهی است که از آن جمله اند: روغن، سرکه، تربانتین، انجیر، روغن کرچک، سیر، کـُندر، افسنطین، صبر زرد، تریاک، زیره سبز، نعناع، انیسون، رازیانه، زعفران، سدر، تخم کتان، صمغ عربی و اقسام بالزامها. برخی داروهای دارای منشاء معدنی که توسط مصریان مورد استفاده قرار می گرفته اند شامل: آهن، سرب، منگنز، شنگرف، سولفات مس، سفیداب، کربنات سدیم، نمک طعام و احجار کریمه می باشند.

از سنگ نوشته های میخی برمی آید که بابلی ها نیز همانند مصریان از خواص و کاربردهای دارویی گیاهان آگاه بودند.

درکتابخانه ساندرا پالوسی ( آشوربانی پال) که 2650 سال قبل دایر بوده است چندین لوح گلی که موضوعات طبی و دارویی روی آنها حک شده، یافت گردیده است. فهرست داروهای مندرج روی الواح مذکور، بسیار شبیه فهرست داروهای مورد استفاده در مصر باستان بود که شامل 250 نوع گیاه و داروی معدنی می باشد. برخی از داروهای مذکور عبارتند از : سنا، دارچین، قسط بحری، انیسون، یاسمین، خرزهره، نعناع، بذرالبنج، شیرین بیان، اقسام روغن ها، موم، تربانتین، قیر طبیعی و آلوم. چنانچه در کتاب مقدس نیز آمده، عبریان از ارس وزوفا برای درمان بیماریهای مختلف استفاده می کردند . در چین یک کتاب شبه فارماکوپه به نام پن تاسو یعنی دارونامه برگ گیاهی که 40 مجلد و حاوی چند هزار نسخه دارویی بوده، وجود داشته است. کتاب مذکور حدود 2735 سال قبل از میلاد مسیح(ع) نوشته شده و مولف آن یکی از امپراطوران آن کشوربه  نام شینون بوده است.

از دیگر کتب دارویی چین باستان، کتابی بوده که مشخصات، رویشگاهها و نحوه درمان با بیش از یک هزار گیاه دارویی مفید در آن موجود بوده است. در طب چینی از داروهایی همچون جلبکهای دریایی، ریوند، آقونیطون، شاهدانه، کافور، اقسام افدرا، آهن، گوگرد جیوه و آلوم استفاده می شده است. اصول طب چینی در کتابی با عنوان " هدیه امپراطور زرد در طب داخلی هاوینگ دی نی جینگ " و با عنایت به دو مفهوم اسامی ین و یانگ و نیز عناصر پنج گانه وی یوسینگ که محتملاً طی سالهای 200 قبل از میلاد تا 100 میلادی نگاشته شده، مدون می باشد. از دیگر کتب سنتی چین" تحفه کشتزارهای الهی " است که طی قرن اول میلادی تدوین گردیده و شامل  شرح و توصیف 252 داروی گیاهی است.

در سال 1977 " دایرة المعارف ترکیبات دارویی مورد استفاده در طب سنتی چین" به زبان انگلیسی انتشار یافت که دربردارنده 5757 دارو است که بخش عمده آنها منشاء گیاهی دارند.

استفاده از خواص درمانی گیاهان نزد هندیان باستان، رواج کامل داشته است. منابع طب هندی شامل ریگ ودا که طی سالهای 4600 الی 1600 سال قبل از میلاد تالیف گردیده و نیز ایورودا که طی سالهای 2600 الی 2500 سال قبل از میلاد تالیف گردیده ، هستند.

از دیگر کتب معروف طب هندی می توان از "شاراکا سمهیتا" که واجد آثار درمانی 500 گیاه طی 50 دسته می باشد و نیز کتاب سوس روتا که شرح ویژگی های 760 گیاه در 37 دسته را در بردارد، یاد نمود.

طب آیورودایی که امروز هم در هند رواج دارد، نظامی فراگیر و مستند به اندر کنش جسم، عقل و روح است. در طب مذکور انرژی و ماده از یک مقوله شمرده شده اند که به پنج صورت اتر، هوا، اتش ، آب و خاک تجلی می نمایند. بر اساس مبانی طب آیورودایی این عناصر پنج گانه با عملکردهای حواس پنج گانه ارتباطی محکم و ناگسستنی دارند. عناصر مورد بحث در تشکیل نیروهای سه گانه تریدوشا دخیلند. بدین ترتیب که اتر و هوا عنصر "واتا"، آب و آتش عنصر" پیتا " و آب و خاک عنصر "کافا" را تشکیل می دهند و تعادل عناصر مذکور در تداوم سلامت نقش اساسی دارد. براساس طب ایورودایی مواد دارای طعم های شیرین، ترش و شور موجب افزایش کافا و کاهش واتا می گردند. حال آنکه داروهای واجد طعم های تلخ و گزنده عملکردی معکوس دارند و گیاهان دارای طعم های ترش، شور و گزنده موجب افزایش عنصر پیتا می گردند.

متاسفانه در سال 1833 میلادی دولت استثمارگر بریتانیا به بهانه مبارزه با خرافات تمامی مدارس طب آیاورودایی موجود در هند را تعطیل و آموزش طب مزبور را ممنوع نمود، لیکن خوشبختانه پس از استقلال هندوستان این مکتب پزشکی جایگاه خویش را بازیافت و امروزه به عنوان یکی از مکاتب درمانی ارزشمند مطرح است.

در مورد پزشکی ایران باستان اطلاعات زیادی برجای نمانده ، لیکن به نظر می رسد در قلمرو گسترده هخامنشیان تشکیلات پزشکی منظمی وجود داشته است و ظاهراً مفهوم " اخلاط رابعه" که مبنای طب بقراطی می باشد از ایران باستان به یوانان راه یافته است. انتقال مذکور به دنبال حمله اسکندر به ایران وطی دوران سلوکی صورت پذیرفته است . طب ایرانی در دوره اشکانی آمیخته ای از طب یونانی در دوره اشکانی آمیخته ای از طب یونانی و طب زرتشتی بود. برخی پزشکان نامور عصر مذکور از قبیل آزوتکس و فرهاته( فرهاد) بر همین منوال عمل می نمودند. این روند تا زمان ساسانیان نیز ادامه یافت و آموزه های پزشکی ملغمه ای از مکاتب طب یونان، هند و نیزتعالیم زرتشتی بود.

در این دوران رئیس کل بهداری کشور به نام " درذستبد= درستبد" خوانده می شد. در همین دوران دانشگاه و بیمارستان " گندی شاپور" در شمال غربی خوزستان تاسیس گردید که در دوران انوشیروان به حداکثر اعتلا رسید. در دانشگاه مذکور اساتید یونانی، سریانی، هندی و ایرانی به تدریس اشتغال داشته، کتابهای گوناگون را به زبان پهلوی در می آوردند . پزشکان نامور قرون نخستین اسامی از قبیل حنین بن الحق، سهل بن شاپور، عیسی بن مهاربخت، عیسی بن شهلافا، یوحنابن سرافیون، داویدبن سرافیون و نیز اعضای خاندانهای بختیشوع و ماسرجویه که در مباحث بعدی بدانها اشارت خواهد رفت، عموماً از دست پروردگان همین دانشگاه بودند.

بنیانگذار طب یونانی اسکولاپیوس می باشد که احتمالا یک شخصیت نیمه تاریخی نیمه افسانه ای واجد جنبه الهی بوده است. بقراط پزشک یونانی ( 357-460 ق.م) که عموماً او را بنیانگذار دانش پزشکی می دانند، بر طب رومی و نیز طب رایج در قرون وسطی تاثیرعمیقی گذارد. گرچه شهرت وی به دلیل آثار فصیح به جا مانده از او( از قبیل" سوگند نامه بقراط" و یا کتاب همه گیری=Epidemy) می باشد، لیکن نسخه ها، روش های تجویز، و برنامه های دارویی ابداع شده توسط وی نیز نقش عمده ای در شهرت او دارند . نکته جالب توجه آن است که درخت چنار تناوری که امروزه نیز بر مزار این دانشمند بزرگ درایالات آی آرسا واقع در شمال یونان، سایه افکنده ، همان درختی است که وی در زمان حیاتش در سایه آن به تدریس طب می پرداخته است.

نخستین رساله مکتوب و مدون در زمینه گیاه شناسی دارویی مقارن ظهور تمدن یونان توسط تئوفر است ( 285-370 ق.م) ارائه شد. این رساله با عنوان تاریخچه گیاهان بود و گرچه نمایانگر تلاش ارزنده نویسنده در ارائه یک موضوع مهم با انسجام علمی لازم می باشد، ولی در عین حال نشانگر مرزهای محدود کار مولف است که خود ناشی از محدودیت اطلاعات و دانش موجود در زمینه گیاهان دارویی در آن زمان بوده است. باز این وجود در کتاب مزبور علاوه بر مطالب جالب توجه در زمینه گیاهان دارویی مختلف برای نخستین بار به سرخس هایی اشاره شده که به عنوان داروی ضد کرم به کار می رفته اند. همچنین در این کتاب برای اولین بار تفاوت های بین فلفل گرد و دراز بیان شده است. از قضا مطالعه این کتاب چندان آسان نیست، زیرا نام های گیاهان مذکور در این کتاب با اسامی رایج و امروزی آنها کاملاً متفاوت است و این موضوع بازشناسی آنها را سخت مشکل می کند.

به هر حال کتاب طبی تدوین شده توسط پدانیوس دیوسکوریدس اهمیت بیشتری دارد. وی در قرن اول میلادی ( سالهای 90-40 میلادی) می زیست و جراح ارتش نرون بود. حین سفرهای نظامی به بررسی گیاهان و جانوران برخی مناطق از جمله ایتالیا، یونان، آسیای صغیر ، اسپانیا و فرانسه پرداخت و تعداد معتنابهی از نمونه های معدنی، گیاهی و جانوری را جمع آوری نمود و درهر فرصت ممکن به تحقیق پیرامون خواص درمانی نمونه های جمع آوری شده پرداخت.

اثر مذکور در 5 جلد به رشته تحریر در آمده و حاوی تمام اطلاعات مربوط به دانش پزشکی در آن روزگار و شامل شرح و توصیف 600 نمونه گیاهی می باشد. دراین اثر نیز تلاشی برای طبقه بندی بر اساس حروف الفبا نبوده ، بلکه مبتنی بر وجوه اشتراک گیاهان و شباهت های آنهاست. توصیف ها بسیار دقیق و به زبانی بسیار ساده و دور از ابهام ارائه شده اند و و روش های تهیه نیز به نحو دقیق و صحیح بیان گردیده اند . سفرهای مکرر دیوسکوریدس به عنوان پزشک ارتش فرصت مناسبی برای مطالعه و ثبت تمام کاربردها و فواید گیاهان سرزمین های بیگانه را برای او فراهم نمود. در واقع تقریباً تا پایان قرن شانزدهم میلادی نوشته های او اثر مرجع و استاندارد درحوزه فارماکولوژی به شمار می رفت و این نشانگر وسعت اطلاعات او درباره موضوع مورد بحث است. کتاب دیوسکوریدس نخستین بار در سال 1499 میلادی به زبان یونانی چاپ گردید.

اهمیت آثار دیوسکوریدس بسیاری از نویسندگان دیگر را بر آن داشت تا به گسترش موضوعات مورد اشاره وی یا نقد نوشته های او همت گمارند. مباحث کتابهای نوشته شده اغلب لغوی بوده، ولی بی شک کاملترین کتاب در این زمینه کتاب آی دیسکوریدس اثر پزشک ایتالیایی پی. ای . ماتیولی می باشد که در قرن 16 میلادی نگاشته شده است. کتاب وی به عنوان یک اثر پذیرفته شده، جایگزین کتاب دیوسکوریدس شد. دکتر ماتیولی به نقد و تجزیه و تحلیل بیانات دیوسکوریدس پرداخت و با نامگذاری دقیق هر گیاه به رفع نارسایی ها و موارد ابهام موجود در کتاب وی و طبقه بندی مجدد گیاهان موجود در آن همت گماشت. او دراثر خود گیاهان جدیدی مانند آفتابگردان را ثبت کرد و تعداد دیگری از گیاهان خارجی ( بیگانه) مانند شاه بلوط هندی را به این مجموعه افزود.

از دیگر نویسندگان رومی می توان اسکریبونیوس لارگوس ( 79- 23 میلادی) ، پلینی بزرگ ، اوریباسیوس را نام برد. امروزه لارگوس را به خاطر وضع واژگانی از قبیل آنودین ( مسکن) واپیسپاتیک ( داروی باز کننده تاول) می شناسند که در فرهنگ واژگان دارویی رایج هستند، گو اینکه فعالیت او تنها در زمینه گیاهشناسی دارویی بود. اگر چه اوریباسیوس در زمینه شناخت گیاهان دارویی گامهای موثری برداشت لیکن پلینی با نوشتن اثر چند جلدی خود با عنوان " تاریخ طبیعی " بیشترین سهم را در این زمینه داشت. وی دراین اثر، دانش و اندیشه علمی زمان خود را به دقت شرح داده است. حاصل کار او که گردآوری نظریات و دیدگاههای حدود 400 محقق آن دوران بود، هم اکنون به عنوان یکی از کتب مرجع فارماکولوژی دنیای قدیم به شمار می رود.

جالینوس( 201-131 م) چهره شناخته شده جامعه پزشکی است و یقیناً به عنوان پزشک بیش از دیوسکوریدس شهرت دارد . این طبیب که از اهالی پرگاموس یونان بود ،  داروها را بر اساس نوعی مقیاس حرارتی طبقه بندی  عامل مناسبی برای شناسایی داروی مناسب برای هر بیماری ارائه داد. وی در زمینه های مختلف علم طب تالیفاتی دارد که اهم آنها در 16 جلد گرد آوری شده است . دانشمند مزبور طی یادداشتهای خود از 473 داروی گیاهی یاد کرده است

در محلات قدیمی شهر خانه های قدیمی بسیاری وجود دارند که اکنون در حال نابودی اند وروز به روز از تعداد آنها کاسته وتخریب می شوند .این خانه ها دارای دالان یا هشتی هستند وسرداب وآب انبار نیز در بعضی از این خانه ها وجود دارد تعدادی از این خانه ها دارای طاقهای گچ بری شده ای هستند با طاقچه هایی در دل دیوار وبعضی از خانه ها نیز سقفی چوبی دارند که در عین قدمت زیاد آنها دارای زیبائی خاصی هستند معمارانی که این خانه ها را ساخته اند استادانی چیره دست در زمان خود بوده اند معمارانی که از فواصل دور به طور زیر زمینی آب را به آب انبارهای این خانه ها منتقل می کردند چه استادانه این خانه ها را ساخته اند در مواقعی عرض دیوارهای بعضی ازخانه به بیش از یک متر می رسد این منازل دارای سر درهای زیبایی هستند با سنگهای صیغل داده شده در زیر وسردرهای آجری وگچی زیبا .راه عبور ومرور به این خانه ها از کوچه های باریک می گذرد وبیشتر این کوچه ها تودرتو است ودر بعضی نقاط کوچه سرپوشیده شده وبالای کوچه محل زندگانی وقسمتی ازخانه است .درهای این خانه ها پایین تر از سطح کوچه قرار دارد ودوسه پله تا سطح در ب فاصله دارد دربها چوبی هستند که نقش ونگارهایی بر روی آنها کنده شده است در قدیم به علت جنگهای متوالی وتعقیب وگریز بسیار برای جلوگیری از ورود آسان مهاجمان و سواران دشمن این نوع معماری یکی از راههای مقابله با دشمنان بوده است . در منازل قدیمی اعیان واشراف شهر بعد از ورود به هشتی خانه وحیاط اصلی حیاط بزرگتری نیز در قسمت دیگر خانه قراردارد که به حیاط اندرونی معروف است ونیز در بعضی از این خانه ها  باغچه نیز وجود دارد  باغچه باغ کوچک محصور شده ای درکنار خانه است که محل نگهداری حیوانات اهلی وهمچنین تولیدمحصولات کشاورزی مورد نیاز خانه است .

من در خاندان علمى در شهر تبریزکه از زمانهاى دور شهرت علمى پیدا کرده متولد شدم، در پنج سالگى مادرم را و در نه سالگى پدرم را از دست دادم، واز همان کودکى درد یتیم بودن را احساس نمودم ولى خداوند متعال بر ما منت نهاد و زندگى را از نظر مادى بر ما آسان‏نمود، وصى پدرم به منظور عمل به وصیت آن مرحوم از من و برادر کوچکترم مواظبت مى‏کرد و با اخلاقى نیکو واسلامى از ما نگهدارى مى‏کرد با اینکه همسرش از ما بچه‏هاى کوچک مراقبت مى‏کرد خادمى را نیز به این منظوراستخدام کرد.

مدتى از عمرمان که گذشت به مدرسه راه یافتیم و زیر نظر معلم خصوصى که هر روز به منزل ما مى‏آمد به آموختن ‏زبان فارسى و آداب آن و درسهاى دیگر ابتدایى پرداختیم و پس از شش سال از آن درسها فارغ شدیم. در آن زمان براى درسهاى ابتدایى برنامه مشخصى وجود نداشت بلکه هنگام ورود دانش آموز به مدرسه برنامه‏اى‏به صورت مقطعى تهیه مى‏شد و هر کسى بر حسب ذوق و استعداد خود تعلیم مى‏دید. من درس قرآن کریم (که پیش از هر چیز آموزش داده مى‏شد) و «گلستان » و«بوستان‏»، سعدى‏شیرازى،«نصاب‏الصبیان‏»، «انوار سهیلى‏»، «اخلاق مصور»، «تاریخ‏» معجم‏»، «منشئات امیرنظام‏» و «ارشادالحساب‏» رابه پایان بردیم.

اینگونه بود که بخش اول تحصیلات من به پایان رسید. سپس به فرا گرفتن علوم دینى و زبان عربى پرداختیم و بعد از هفت سال متنهاى آموزشى را که آن زمان در حوزه‏علمیه مرسوم بود فرا گرفتیم، در طى این مدت، در علم صرف و اشتقاق کتابهاى: «امثلة‏»، «صرف میر» و «تصریف‏» درنحو کتابهاى: «العوامل فی النحو»، «انموذج‏»، «صمدیة‏»، «الفیة ابن مالک » همراه با« شرح سیوطى‏» و کتاب «نحو جامى‏»،«مغنی اللبیب‏» ابن هشام، در معانى و بیان: کتاب «المطول‏» تفتازانى، در فقه: «الروضة البهیة » معروف به شرح لمعه‏شهید ثانى، «مکاسب‏» شیخ انصارى، در اصول فقه: کتابهاى‏«المعالم فی اصول الفقه‏» شیخ زین ن،«قوانین‏الاصول‏» میرزاى قمى، «رسائل‏» شیخ انصارى، «کفایة الاصول‏» آیت الله آخوند خراسانى، در منطق: کتابهاى‏«الکبرى فی المنطق‏»، «الحاشیة‏»، «شرح الشمسیة‏»، در فلسفه: «الاشارات و التنبیهات‏» ابن سینا، در کلام:«کشف‏ المراد» خواجه نصیرالدین را خواندم و این گونه بود که متنهاى درس غیر از فلسفه متعالیه و عرفان را به‏اتمام‏رساندم.

براى تکمیل درسهاى اسلامى خود به نجف اشرف مشرف شدم و در درس استاد آیت الله شیخ‏محمد حسین اصفهانى حضور پیدا کردم. همچنین به مدت شش سال متوالى خارج اصول فقه را خواندم، در طى این‏مدت درسهاى عالى فقه شیعى را نزد استادمان آیت الله نائینى تحصیل کردم و نزد آن بزرگوار دوره کامل خارج‏اصول فقه را نیز به مدت هشت سال نزد آن بزرگوار به پایان بردم، و در کلیات علم رجال نزد مرحوم آیت الله‏حجت کوهکمرى درس خواندم.

استاد من در فلسفه اسلامى، حکیم اسلامى سید حسین بادکوبه‏اى بود که نزد آن حضرت کتابهاى منظومه‏سبزوارى، اسفار و مشاعر سبزوارى، اسفار و مشاعر ملاصدرا، شفاء ابن‏سینا، کتاب اثولجیاى ارسطو، تمهید القواعدابن ترکه و اخلاق ابن‏مسکویه را خواندم.

استاد بادکوبه‏اى ضمن ابراز علاقه وافر به بنده خود بر درسهایم اشراف کامل داشت و سعى مى‏نمود که ریشه‏هاى‏تربیت را در اعماق وجود من مستحکم سازد و همواره مرا به مدارج اندیشه و راههاى استدلال راهنمایى مى‏فرمود، تااینکه در طرز تفکر خود بر آن روش خو گرفتم سپس به من فرمود تا در درس استاد هیئت و نجوم‏سید ابوالقاسم خوانسارى حاضر شوم. من نیز نزد او دوره کامل ریاضیات عالى و علم هندسه در هر دو بخش: هندسه‏فضائى و هندسه مسطحه و جبر استدلالى (جبر گزاره) را خواندم.

سپس به علت نابسامانى وضع اقتصادى به ناچار به وطن خود بازگشته و در شهر تبریز زادگاه خود منزل گزیدم، درآنجا بیش از ده سال اقامت کردم و در واقع آن روزها روزهاى سیاهى در زندگى من بود زیرا به علت نیاز شدید مادى که‏براى گذراندن زندگى داشتیم از تفکر و درس دور گشته و به کشاورزى مشغول شدم،

زمانى که در آنجا بودم احساس‏مى‏کردم که عمرم تلف مى‏شود فقر و تهیدستى روح مرا تیره و تار نموده و ابرهاى درد و رنج بر روى من سایه‏مى‏گستراندند، چرا که از درس و تفکر دور بودم، تا اینکه دیده خود را بر وضع زندگیمان بستم و شهر تبریز را به مقصدشهر مقدس قم ترک گفتم.

هنگامى که به این شهر وارد شدم احساس کردم از آن زندان رنج و درد رهایى یافتم، و خداى‏منان را شاکرم که دعاى مرا اجابت نمود و در راه علم و آماده سازى رجال دین و تربیت نسل صالح براى خدمت به‏اسلام و شریعت محمدى صلى‏الله علیه و آله، توفیق را نصیب من ساخت، و تاکنون روزگارم در این شهر مقدس که‏حرم رسول الله است، سپرى شده است.

البته، براى هر کس در طول زندگى به مقتضاى شرایط روزهاى تلخ و شیرینى‏وجود دارد، به خصوص براى من از این جهت که مدتى از عمر خود را با یتیمى و دورى از دوستان خود گذراندم و باتمام وجود درد یتیمى را لمس کردم و با حوادث دردناکى در طول زندگى خود روبرو شدم ولى خداوند منان مرا از یادنبرده، لحظه‏اى به خود وا نگذاشت. و همواره با نفحات قدسى‏اش مرا در لغزشگاه‏هاى خطرناک یارى کرده است واحساس مى‏کنم که گوئى قدرتى پنهانى مرا به خود جذب نموده و تمام موانع را از سر راه من برداشته است.

هنگامى که کودک بودم درس صرف و نحو را مى‏آموختم، هیچ رغبتى در خود براى ادامه درس و تحصیل‏نمى‏یافتم، چهار سال گذشت و من نمى‏فهمیدم که چه بخوانم، ولى بناگاه آرامش در وجودم پدید آمد که گوئى انسان‏دیروزى نیستم، و در راه علم و اندیشه با جدیت و درک کامل پیش مى‏رفتم، و از آن روز بحمد الله تا آخر روزهاى درس‏که در حدود هفده سال به طول انجامید در راه طلب علم و دانش هیچگونه سستى برایم پیش نیامد و تمام رخدادها ولذتها و مرارتهاى زندگى به فراموشى سپرده، و از همه چیز و همه کس بریدم مگر اهل علم و اصحاب فضیلت، و برنیازهاى روزمره اولیه اکتفا کرده و خود را وقف درس و تعلیم و نشر معارف دینى و تربیت طلاب نمودم.

بارها شب را تا به هنگام صبح مشغول مطالعه بودم و به خصوص در دو فصل بهار و پاییز، و چه بسیار معضلات‏علمى که در طى مطالعه براى من حل شده است و درس فردا را قبل از اینکه روزش فرا برسد خود مى‏خواندم تا هنگام‏رویاروى با استاد هیچ مشکلى براى من باقى نماند.

تالیفات<\/h5>

کتابهایى که در نجف تالیف کردم<\/h4>

1 رسالة فی البرهان

2 رسالة فی المغالطة

3 رسالة فی الافعال

4 رسالة فی الترکیب

5 رسالة فی الاعتباریات (الافکار التی یخلقها الانسان)

6 رسالة فی النبوة منامات الانسان

کتابهایى که در تبریز تالیف کردم<\/h4>

1 رسالة فی اثبات الذات

2 رسالة فی الصفات

3 رسالة فی الافعال

4 رسالة فی الوسائط بین الله و الانسان

5 رسالة فی الدنیا

6 رسالة فی بعدالدنیا

7 رسالة فی الولایة

8 رسالة فی النبوة‏این رساله‏ها در مقایسه بین عقل و نقل است.

9 رسالة فی انساب السادات الطباطبائیین فی آذربایجان

کتابهائى که در قم تالیف نمودم:<\/h4>

1 المیزان فی تفسیر القرآن، در بیست جلد به زبان عربى است و نیز به زبان فارسى ترجمه شده و از آن 37 جلدمنتشر شده است، این تفسیر، قرآن را با خود قرآن تفسیر مى‏کند که نور هدایت است، چرا براى خود هدایت نباشد؟

2 اصول فلسفه و روش رئالیسم در 5 جلد، ولى 4 جلد تاکنون چاپ شده است.

3 تعلیقة على کفایة الاصول

4 تعلیقة على کتاب الاسفار تالیف ملاصدراى شیرازى

5 وحى یا شعور مرموز

6 رساله‏اى در حکومت اسلامى به زبانهاى فارسى، عربى و آلمانى

7 گفتگو با پروفسور کربن درباره شیعه سال 1338 ه.

8 گفتگو با پروفسور کربن سال 39 40 درباره نقش تشیع در جهان امروز

9 رسالة فی الاعجاز

10 علی و الفلسفة الالهیة، به زبان فارسى نیز با عنوان على و فلسفه الهى ترجمه شده است.

11 شیعه در اسلام

12 قرآن در اسلام

13 تمام سخنانى که در تعریف شیعه بر «کنت مورکان‏» استاد دانشگاه هاروارد آمریکا القا کردم.

14 سنن النبی صلى الله علیه و آله که محمد هادى فقهى آن را در 400 صفحه به زبان فارسى ترجمه کرده است

 

 

قدیمی ترین قسمتهای خسروشاه در شرایط فعلی محلات اصلی شهر هستند خسروشهر از پنج محله اصلی تشکیل شده است واین محلات قدیمی شامل چندین وچند کوچه اند با گسترش روز افزون شهر باز اگر از هر بومی خسروشهر پرسیده شود اهل کدام محله ای باز نام یکی از این پنج محله را خواهد برد تشکیل ونوع زندگی ونوع آب رسا نی به این محلات در قدیم برای خود داستانی دارد پنج محله خسروشهر عبارتند از محله جامع - محله بازار- محله قطب راوند - محله بالا کوچه – محله چهارراه در زیر به معرفی هر یک از این محلات بصورت خلاصه می پردازیم.

1-    محله جامع : این محله یکی از قدیمی ترین محلات شهر است مسجد جامع نیز در مرکز این محله واقع است مساجد زیادی در این محله قرار دارد این محله از یک طرف به محله بازار واز طرف دیگر به محله چهارراه متصل است میدان کوچکی در کنار مسجد جامع قرار دارد که در آن مغازه های قدیمیی به چشم می خورد در قدیم در نبود آب لوله کشی شده آب مصرفی اهالی این محله از طریق قنات تامین می شده است حمام قدیمی نیز در این محله وجود داشت که تخریب شده وپارکینگ مسجد را در محل این حمام ساخته اند آب این حمام نیز در قدیم از آب قنات تامین می شد هیئت عباسیه شهر منصوب به این محله است که هر هفته یک روز بر پا است ودر ایام اعیاد ومراسم سوگواری مذهبی رونقی فراوان دارد

2-    محله بازار: مرکزی ترین محله شهر است ودر عین حال پنج محله قدیمی شهر را به هم متصل کرده است مغازه های قدیمی زیادی در این محله واقع است ودر قدیم محل تجارت شهر بوده ونامش بی مسما نیست محله ای بسیار قدیمی است مساجد زیادی در این محله وجودارد مسجد بازار ( مسجد امیر المومنین ) نیز در مرکزاین محله است هیئت اکبریه منصوب به این محله است ا ز هیئت های پر رونق شهر است مراسم محرم همه ساله با نظم خاصی در این محله برگزار می شود ودر شهر در زمان فعلی نمونه است آرامگاه ایت الله مرتضوی در این محله است مابین این محله ومحله بالا کوچه

3-    محله قطب راوندی : محله راوند یکی از محلات قدیمی شهر است مسجد قطب راوند وچند مسجد کوچک دیگر نیز در این محله قرار دارد از قدیم جوی آبی از وسط این محله عبور میکرده که آب آن از چشمه حاج فرج تامین می شدومورد استفاده اهالی محل بود امروز نیز از آب این چشمه در امر کشاورزی استفاده می شود محله راوند یکی از محلات اعیان نشین شهر در قدیم بوده است دلیل این امر رامی توان در سبک بنا های این محله مشاهده کرد امروزه نیز می توان سبکی ازاین نوع بنا هارا در بعضی از خانه های قدیمی مشاهده کرد خانه های قدیمی این محله بیشتر در دو طبقه است دارای هشتی بوده دارای دو حیاط هستند در بعضی از این خانه ها آب انبار وجود دارد وبعضی از خانه ها دارای خانه باغچه هستند درب ورودی دارای نمایی آجری است وچند پله پایین تر از سطح کوچه هستند دارای دالان وهشتی هستند آرامگاه شیخ فضل الله راوندی در این محله قرار دارد این محله با محلات بازار وبالا کوچه همسایه است این محله در قدیم خسارات فراوانی از سیلابهای فصلی دیده است بارها آب روخانه کر ( ویدهر ) قسمتهایی از این محله را ویران کرده است هیئت چهارده معصوم (ع) منصوب به این محله است وهر هفته برگزار می شود

4-    محله بالا کوچه : محله بالا کوچه در واقع بزرگترین محله قدیمی شهر به شمار می   رود بیشتر مساجد شهر در این محله قرار دارد مسجد سید الشهداء بزرگترین مسجد این محله است آرامگاه شیخ شرف الدین یعقوب رومی در یکی از کوچه های این محله قرار دارد در قدیم این محله مرکز وخانقاه عرفا وعلما بوده است مسجد زیبا وقدیمی صفوی ( یازلی مسجد ) در این محله قرار داشت آب مصرفی اهالی محل از آب قنات تامین می شده وقسمتی نیزآب مصرفی خود را از آب چشمه تامین می کردند .هیئت حسینی منصوب به این محله است از هیئتهای بسیار پر رونق شهر است که هر هفته برگزار می شود مصلای شهر در آخر این محله ومحله راوند نزدیک آرامگاه شیخ فضل الله راوندی قرار دارد امروزه چیزی از این مصلا باقی نمانده اما هیئت شبیه گردانی مصلا همه ساله در این مکان مراسم عزاداری برگزار می کند در قدیم گورستان کوچکی نیز در نزدیک این مکان وجود داشت

5-    محله چهارراه :محله چهارراه نیز از قدیمی ترین محلات شهر است وسعت زیادی دارد گورستان قدیمی شهر نزدیک این محله قرار دارد یکی از کبوتر خانه های سالم شهر نیز در یکی از کوچه های این محله است چشمه وآب راه احمد شاه آب این محله را در قدیم تامین می کرد امروزه نیز آب این چشمه در جریان است که مصرف کشاورزی دارد بارها سیلاب آب رودخانه دینگو قسمتهای زیادی از این محله را ویران کرده است وامروزه در خاکبرداریهایی که دراین محله انجام می گیرد لایه های متعدد رسوب کرده ای را می توان مشاهده کرد در این محله مساجد بزرگ وکوچکی وجود دارد که مهمترین وبزرگترین مساجد این محله مسجد بزرگ امام حسین (ع) است این مسجد امروزه در حال بازسازی است هیئتهای عزاداری زینبیه واشک ریزان خرابه شام وهمچنین هیئت شبیه گردانی زینبیه منصوب به این محله هستند آرامگاه شیخ محمد گازر خسروشاهی در اخر این محله واقع است در این محله می توان نشانهایی از آثار باقی مانده از گذشته را مشاهد کرد.

همه ما شنیده ایم که نوشابه هاى گازدار براى سلامتی زیان آور است، اما تاکنون به استفاده هاى گوناگون آنها یا مزایایشان فکر کرده اید؟ سایت TOPSGLOBE استفاده های گوناگون و بعضاً عجیبی از کوکاکولا را ذکر نموده که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

- به نوشته این سایت در بسیارى از ایالت هاى آمریکا، مأمورین پلیس راه ، دو گالن کوکاکولا در صندوق عقب ماشینشان دارند تا در صورت تصادف رانندگی، خون را با کمک آن از جاده پاک کنند.

- این سایت - در کمال تعجب- توصیه می کند که براى تمیز کردن توالت، یک شیشه کوکاکولا را داخل کاسه توالت بریزید و یک ساعت صبر کنید، سپس با آب پر فشار بشویید. اسید سیتریک موجود در کوکاکولا لکه ها را از سطوح چینی می زداید.

- هم چنین براى برطرف کردن لکه هاى زنگ از سپر آبکُرم کارى شده اتومبیل، سپر را با یک تکه کاغذ ( فویل) آلومینیوم مچاله شده آغشته به کوکاکولا بسایید.

- مورد دیگر استفاده کوکاکولا در تمیز کردن فساد قطب هاى باترى خودرو است. براى این کار یک قوطی کوکاکولا را روى قطب ها بریزید تا با قلیان کردن ، آن را تمیز کند.

- این سایت همچنین توصیه می کند براى شل کردن پیچ و مهره هاى زنگ زده ، تکه اى پارچه را که در کوکاکولا خیس شده است براى چند دقیقه بر روى پیچ و مهره قرار دهید.

- به نوشته این سایت براى پاک کردن چربی از لباس ها، یک قوطی کوکاکولا را داخل ماشین لباسشویی پر از لباس هاى چرب خالی کنید، پودر لباسشویی اضافه کنید و ماشین را روى دور عادى روشن کنید. کوکاکولا به تمیز شدن لکه هاى چربی کمک می کند.

- کوکاکولا همچنین بخار آب را از روى شیشه جلوى اتومبیل تمیز می کند. (در مناطق سرد و مرطوب، مثل MIDWEST در شمال آمریکا، گاهی اوقات شیشه جلوى اتومبیل از بیرون بخار می کند که با برف پاک کن پاک نمی شود. )

جهت اطلاع شما : ماده مؤثر کوکاکولا اسید فسفریک با PH برابر 28/0 است. اسید فسفریک ناخن را در مدت حدود 4 روز حل می کند. همچنین کلسیم را از استخوان ها می زداید و عامل اصلی افزایش روزافزون پوکی استخوان است. براى حمل محلول کوکاکولا (محلول غلیظ شده )، کامیون هاى حامل باید از علامت هاى ویژه «مواد خطرناک» که براى حمل مواد به شدت خورنده در نظر گرفته شده استفاده کنند.

- توزیع کنندگان کوکاکولا بیش از 20 سال است که از کوکاکولا براى تمیز کردن موتور کامیون هاى خود استفاده می کنند.